Ben Zengin Olacağım ama Ne Zaman?

Zengin olmanın hızlı ve yavaş yolu

Warren Buffett'ın güzel bir sözü var. "Charlie ve ben her zaman inanılmaz derecede zengin olacağımızı biliyorduk. Zengin olmak için acelemiz yoktu. Biliyorduk." diyor. Bir insan kendine nasıl bu şekilde güvenebilir? Bunu biraz anladığımı sanıyorum. Yaptığı iş alanında doğal hendeklere sahip şirketleri inceledikçe, faaliyet raporlarını okudukça; bir parça daha anladığımı sanıyorum. Şirket incelemesi nasıl yapılır konusunda ahkam kesecek değilim. Çünkü o kulvarda oldukça amatörüm henüz. Fakat Warren Buffett'ın asıl yeteneği -bence- iskontolu ya da yaptığı işte iyi güvenlik alanına sahip şirketler bulmak değil. Asıl yeteneği, işten kazandığı her kuruşu dönüp tekrar işe yatırmasında. Yani bileşik getirinin gücünü son derece iyi kullanmasında.

Meselenin özü de burada başlıyor. Bileşik getiriye güvenmek... Evet, bileşik getiri uzun dönemde inanılmaz sonuçlar yaratıyor. Hatta kısa sayılabilecek dönemlerde bile bileşiklenme muhteşem bir şey. Fakat ya biz o kadar uzun sürede istemiyorsak? İşte ikilem ve çatışmanın başladığı yer. Warren ve Charlie ikilisi muhteşem işler yapmışlar ve ömürlerinin son çeyreğinde asıl zenginliğe kavuşmuşlar. Fakat dünya artık daha hızlı. Etrafımızda aklımızı çelen birçok şey var. Bileşiklenmenin benim için getirdiği her ekstra kuruştan dolayı keyfim yerinde ama biraz daha hızlı bir şeylere ihtiyacım var...

(Bu yazı biraz içsel bir hesaplaşma yazısı gibi olduğundan, daha çok kendimle konuşmama şahit olduğunuzu varsaymanızı istiyorum. Yazı dili bu yüzden özensiz gelebilir. Bunun için içtenlikle özür dilerim.)

Milyonerliğe Hızlı Geçiş'i @kitapvefinans 'ın bir tavsiyesinden sonra birkaç günde okumuştum. (Tabi ben bu yazıyı yayına alacağım sıralarda X'te kitapvefinans'a rastlamak mümkün değil. Ekşisözlük deyimiyle leyla olmuş. Üzücü.)

Muhteşem bir bakış açısı sunduğunu söylemem lazım. Zenginliğe giden yolu yavaş şerit ve hızlı şerit olarak ikiye ayırıyor. Yavaş şerit, tasarruf ve yatırımla devam edilen ve bileşik getiriyle zengin olunan yol. Hızlı şeritse, yıllarca çabalamaya gerek olmayan birkaç yıl ciddi efor sarfederek bir işin ortaya konduğu ve işin sonunda sizi zengin eden yol olarak düşünülebilir. Yazara göre hızlı şerit, ya büyüklüğe ya da ölçeğe dayanmalı.

Yani bir iş yaptığınızda ya büyük kazanacaksınız ya da azar azar ama daha çok kişiden kazanacaksınız. Burada örnek olarak da 20 milyon dolarlık bir apartmanı komple satarak 1 milyon komisyon elde etmeyi ya da bir milyon kişiye satılacak her bir üründen bir dolar kazanmayı düşünebilirsiniz. Hangisi daha uygulanabilirse o seçilmeli kafasında. Eğlence sektöründe işler tam olarak ölçekle işliyor. Michael Jordan milyoner, çünkü aynı anda milyonlarca insanın keyifli vakit geçirmesini sağlayabiliyor diyor yazar.

Yavaş şeridin daha çok kazanılmış servetin korunmasında kullanılabileceğini fakat sıfırdan servet yaratmakta çok yavaş olduğunu savunuyor. Robert Kiyosaki'yi iki babalı adam olarak adlandırarak muhteşem bir sarkazm yapıyor. Ve Kiyosaki'nin parayı emlak işinden değil, milyoner olma metodunu milyonlarca insana satarak zengin olduğunu savunuyor. Haklı mı? Bilmiyorum. Fakat kendisini zengin eden yolun yavaş şerit (yani bileşik getiri) olmadığını biliyor. Hatta kitapta anlatığı metoda çok benzer bir metotla ben de vaktiyle bir işe girişmiştim. Üstelik, birkaç adım sonrası gerçekten ciddi kazançlara gebeydi. Şimdi geri dönüp bakınca algılayabiliyorum bunu... Hatta birkaç gün önce, Başarılı Olmaktan Korkmayın başlığında tam da bu durumu anlattım.

Haliyle insan, ister istemez kendine soruyor: Hızlı şerit mi kullanmalı? Yoksa yavaş şeritten ve güvenli olandan mı devam etmeli? Burada cevap da kişiye göre değişiyor. Bana göre becerilebildiği ölçüde iki metot karıştırılarak kullanılmalı. Böylece, insan hem daha gençken bir servet edinebilir. Hem de hızlı şeritte işler ters giderse iyi bir dayanağa kavuşmuş olur.

Çok savruk yazdığımın farkındayım. Bu aralar ellerim aklımın hızına yetişemiyor sanırım.😀 Toparlayayım...

Önümüzde çok zengin olmak için birden fazla yol ve seçenek var. Bunlardan biri, zamanı arkamıza almak. Zaman arkamızdayken, bileşiklenmeye sırtımızı yaslamak ve tasarruf edebildiğimiz her kuruşu, işten kazanılan her kuruşu tekrar işe yatırmak bir opsiyon. Diğer bir opsiyon, hızlı şeride yönelmek. Hızlı şeritte büyüklüğü ya da ölçeği kullanabiliriz. İkisi de olur ve aynı sonucu verirler. Amacımız aynı sonucu almak olduğuna göre; hangisini seçeceğimiz sadece sarf edeceğimiz eforu belirler. Ama ya ikisini birlikte kullanırsak? O zaman sonuç bizim için, yani gavurların "self made millionaire" dedikleri türde olmaya çalışan faniler için, çok daha kısa sürede kendini gösterebilir.

Tüm bu çaba, zamanı satın almak ve istemediğimiz işleri yapmamak için olduğuna göre; sadece zamanı arkamıza alarak bileşik getiriye yaslanmak, pek de iyi bir fikir olmayabilir gibi geliyor artık. O yüzden, Buffett'ın sözüne ve dolayısıyla bileşik getiriye güvenin ama bir yandan da ölçekleyebilecek ya da büyüklüğünü kullanabileceğiniz alternatifleri arayın. Bir yerde fırsat size göz kırpacak.

Son olarak yazıyı sonlandırmayı düşünürken aklıma geldi. Milyonerliğe Hızlı Geçiş'te yazar sporcular ve sanatçıları örnek göstermiş ama günümüzde, milyonlarca potansiyele hizmet eden bir kitle daha var. Sosyal medya fenomenleri. Tek Instagram gönderisiyle milyonlarca kullanıcıya erişebilen insanlar var. Tiktok'u, Twitter'ı hatta OnlyFans'ı bile bu şekilde düşünebilirsiniz. Ne kadar çok insan sizin verdiğiniz "eğlence hizmetinden" faydalanıyorsa; siz de potansiyel olarak o kadar zenginliğe ulaşabiliyorsunuz.

Tabi buradan "Gidin OnlyFans hesabı açın." filan gibi bir sonuç çıkarmayın. Ben fenomenlik ya da öteki türlü işleri önermiyorum kimseye. Fakat potansiyel olarak sınırı olmayan tek mecra artık internet. Zengin olmayı hayal ederken, ölçeğin internette çok daha rahat kullanılabileceğini ve yavaş şeritten görece daha kısa süreceğini göz önünde bulundurmak gerekiyor artık.

Bu bağlamda kendime vereceğim öğütler şunlar olur:

1. İnterneti daha aktif ve üretici olarak kullan.
2. Servet unsurlarını oluştururken sadece pasif gelire ve bileşiklenmeye odaklanma.
3. Zamanı destek noktası olarak kullanırken, zamanı "satın almak" istediğini de unutma.
4. Bu sayılanların seni hırslandırmasına ve hesaplanmamış risklere sürüklemesine izin verme.
5. Fırsatı gördüğünde tanımak için, daha önceki hatalarını daha dikkatli analiz et. Bir kitap sayesinde bu hataları keşfetmek ve incelemek güzel olsa da bunu kendi kendine yapmak; daha iyi gelişim göstermene yardımcı olabilir.
6. Hepsi bu kadar. Arada bir bu yazıyı tekrar gözden geçir, belki kendinden öğreneceğin başka şeyler de olabilir. 😉

Siz ne dersiniz, zengin olabilecek miyiz? Olacaksak, ne zaman?